RuNet, czyli jak Rosja stworzyła własny internet

RuNet rozszyfrować łatwo: to gra słów od “Rosja” i “Internet”. I choć można kpić z projektów wizualizujących to, że Rosjanie odłączają się od światowych łączy tylko po to, by mieć własne, to jednak dowód na to, w którą stronę może wkrótce skręcić globalny transfer. 

RuNet, który już od dłuższego czasu testują Rosjanie ma doprowadzić do niczego innego jak odłączenia kraju od sieci w skali globalnej. Zastąpi ją własny, krajowy system łączności. Własny internet to internet państwowy; a jeśli państwowy – to z kontrolą wypowiedzi, transferu danych i paroma innymi cechami, które użytkownik światłowodu lub sieci mobilnej uzna dziś za abstrakcyjne. 

Problem w tym, że RuNet abstrakcyjny wcale nie będzie. A raczej – nie jest, bo właśnie odbyły się jego pierwsze szerokie testy. W ostatnim tygodniu grudnia rosyjski internet został np. przetestowany pod kątem odporności na cyberzagrożenia. To np. ataki hakerskie i próby jego przejęcia z zewnątrz. Np. przez – trzymajmy się tu odpowiedniej terminologii – wrogie siły aktywne np. na Zachodzie. 

RuNet to już fakt, a nie tajemnica

O skali rosyjskiego projektu internetowego świadczy to, że sieć nie jest sekretem. Mówi się o niej wprost – z dumą. Rosyjski minister komunikacji Aleksiej Sokołow zdążył już w mediach podkreślić, że “zarówno władze jak i dostawcy usług internetowych są przygotowani na skuteczną reakcję w przypadku zagrożeń”. Zapewnił również, że Rosja jest w stanie zapewnić niezawodną pracę krajowego internetu. Z dumą takie wyniki badań docenił oczywiście Władimir Putin, a kanał Rossija 24 już zapowiedział, że czas na kolejne próby. O ile dotychczas RuNet dostarczały cztery największe firmy telekomunikacyjne tego kraju, w kolejnym etapie czas na mniejsze. W ten sposób dostawcy internetu w Rosji to podmioty ściśle wyselekcjonowane przez państwo. 

Rosyjski internet wywołuje protesty

Warto spojrzeć na to, jakie emocje w Moskwie wywołuje wizja dostępu do internetu, który obejmuje wyłącznie Rosję. Wiosną w stolicy doszło do protestów głównie osób młodych, obawiających się, że RuNet będzie narzędziem cenzury w kontekście komunikacji. O podobnych wizjach pisze się też nomen omen w sieci. Wykorzystując fakt, że Rosja (jeszcze) nie ma żadnych ograniczeń w tym względzie. 

Obawy o to, jaki będzie miał kształt internet w Rosji nie są nad wyrost. W założeniach RuNet ma używać filtrów, które – jak można sądzić – ograniczą np. możliwość wyszukiwania określonych fraz czy blokady transferu. Rosyjska sieć ma działać od 2021 r. 

Jeśli dodać do tego, że Putin chce stworzyć własną – rosyjską – wersję Wikipedii, która uwzględni wyłącznie stanowisko tego narodu, sieć zacznie mieć kształt absurdu. 

Internet wykorzystywany dla polityki

Coraz bardziej widać, że swoboda jaka charakteryzowała internet – początkowo stacjonarny, później też mobilny – ustępuje już wykorzystaniu politycznemu. Kwestia przetwarzania danych używanych przez operatorów mediów społecznościowych to sygnał widoczny np. w Stanach Zjednoczonych. W Chinach założenie internetu powiązane będzie ze skanowaniem twarzy – tak, by automatycznie rozpoznawać użytkownika np. poprzez uliczny monitoring. Z kolei w grudniu 2019 r. w Indiach władze po prostu wyłączały internet w określonych lokalizacjach po tym, jak wybuchły w nich zamieszki. Brak możliwości komunikacji pozwalał władzy na kontrolę nastrojów społecznych.

Piotr Romanowski

Miłośnik wszystkiego, co związane z nowymi technologiami. Kiedyś konsultant w branży telko; dziś działający głównie w sferze oprogramowania, a przy okazji niezmiennie zafascynowany wszystkim, co dotyczy technologii mobilnych oraz znaczenia internetu w codzienności.