10 rad, jak bezpiecznie kupować przez internet

Kilka lat temu całkowita nowość, dziś – nasza codzienność. Zakupy w sieci stały się normą. Dotyczy to nie tylko ubrań czy elektroniki, ale też żywności oraz leków. Kupujemy w sieci z wielu powodów. Jest taniej, możemy porównać ceny produktów, mamy dostęp do ogromnej ilości sklepów, a przede wszystkim… nie musimy ruszać się z kanapy, aby kupić to, czego potrzebujemy. Czy w dobie zakupów internetowych pamiętamy jednak o bezpieczeństwie?

Czy kupowanie online weszło nam w krew do tego stopnia, że często tracimy czujność? Oto zestawienie najważniejszych zasad bezpieczeństwa, o których należy pamiętać podczas zakupów online – i dotyczą one każdego z nas.

Zakupy w internecie – garść statystyk

Według raportu „E-commerce w Polsce 2018″, przygotowanego przez firmę Gemius, w 2018 roku zakupy w sieci robiło 56% Polaków. W stosunku do 2017 jest to wzrost o 3 p.p. Jeśli chodzi o zakupy, robione w zagranicznych sklepach, dokonywało ich 23% Polaków. To aż o 7 p.p. więcej, niż w 2017 roku. Dlaczego robimy zakupy w sieci? Aż 87% ankietowanych jako główny powód podało dostępność sklepów przez całą dobę, w tym w weekendy. Z kolei 57% badanych jako główne kryterium wyboru sklepu w sieci podało opinię o nim. 

Polski konsument internetowy

Kim jest e-konsument? Aż 64% kupujących to osoby przed 34 r.ż., mające przynajmniej średnie wykształcenie. Jedna czwarta osób, robiących zakupy w internecie, to osoby pomiędzy 35 a 49 r.ż, a 12% – osoby po 50-tce. Ponad połowa badanych dokonuje zakupów online przy pomocy smartfona. Jeżeli chodzi o wielkość miejscowości, w której mieszkają osoby kupujące online, nie ma ona dużego wpływu na częstotliwość tych zakupów. 37% kupujących mieszka w miastach do 200 000 mieszkańców, 34% – miasta powyżej 200 tysięcy mieszkańców, a 29% to mieszkańcy wsi. 

Bardzo ciekawe są także opinie respondentów na temat bezpieczeństwa zakupów w sieci. W 2017 roku 20% badanych uznało takie zakupy za ryzykowne, a zaledwie 14% za bezpieczne. Natomiast w 2018 roku już tylko 10% uważało, że zakupy online mogą być ryzykowne. 26% badanych stwierdziło, że są w pełni bezpieczne. Niestety, pomimo wzrostu zaufania do sklepów online należy pamiętać, że w sieci czają się również oszuści. Z tego powodu tak ważne jest pamiętanie o zasadach bezpieczeństwa podczas kupowania w internecie. 

Bezpieczne zakupy online – o tym musisz pamiętać!

• podczas zakładania kont w e-sklepach używaj różnych haseł – całkiem niedawno w sieci wybuchła afera, dotycząca bardzo popularnego sklepu morele.net. Hakerzy wykradli dane osób, które posiadały konto w sklepie – wraz z hasłami. Osoby, które podczas rejestracji w sklepie wybrały takie samo hasło, jak na przykład na Facebooku czy w banku, miały nie lada problem. Bardzo ważne jest różnicowanie haseł – w każdym miejscu należy posiadać odmienne hasło. Sprawdzą się tutaj programy typu menadżer haseł, które zapamiętują hasła w różnych miejscach w sieci. Dzięki nim nie będziesz musiał zapamiętywać każdego hasła, które wykorzystasz przy rejestracji,
• korzystaj z bezpiecznych metod płatności – im więcej metod płatności oferuje dany sklep internetowy, tym większa można mieć do niego zaufanie. Jeśli dany sprzedawca umożliwia jedynie dokonywanie płatności przy pomocy tradycyjnego przelewu, warto mieć się na baczności. O wiele lepszym rozwiązaniem będzie zakup w sklepie, w którym możesz zapłacić nie tylko przelewem, ale też BLIKiem, PayPal, PayU czy przez Przelewy24,
• osobna karta płatnicza lub kredytowa do zakupów online – w wielu przypadkach, dokonując zakupów w sieci, musisz podać dane karty. To numer, datę ważności i kod CVV. Warto posiadać osobne konto lub kartę, która będzie służyła wyłącznie do zakupów w sieci lub do zakupu abonamentu, na przykład w serwisie Netflix. Jeśli przestępcy internetowi włamią się na to konto, niewiele stracisz. Oczywiście pod warunkiem, że na koncie nie będą znajdowały się duże kwoty,

Zachowaj czujność – szczególnie kupując na AliExpress

• zwróć uwagę na certyfikat bezpieczeństwa – po wejściu na stronę internetową w pasku wyszukiwarki powinno wyświetlać się https://. Jeżeli zamiast tego widnieje tam tylko http://, sklep może nie posiadać certyfikatu bezpieczeństw SSL, a przynajmniej część zasobów jest niezabezpieczona. Obecnie w większości wyszukiwarek po wejściu na stronę bez SSL, http:// jest przekreślone na czerwono lub pojawia się odpowiedni komunikat. W takiej sytuacji warto poszukać innego miejsca do dokonania zakupów online,
• dokładnie sprawdzaj każdego sprzedawcę – nie chodzi oczywiście o to, aby poszukiwać właściciela sklepu w KRS czy CEIDG (choć w przypadku małych sklepów to z pewnością nie zaszkodzi). Jeżeli jednak chcesz zamówić produkt z nieznanego sklepu, upewnij się, że dany sprzedawca posiada w sieci pozytywne opinie i np. działa w mediach społecznościowych,
• nie ufaj opiniom w internecie, a przynajmniej nie wszystkim – aż 80% kupujących online decyduje się na skorzystanie z konkretnego sklepu na podstawie opinii o nim. Wielu sprzedawców korzysta z tzw. marketingu szeptanego. Polega on na tym, że sklep wynajmuje osobę lub agencję. Ona za odpowiednią opłatą umieszcza w sieci szereg pozytywnych opinii o sklepie. Wyglądają one na prawdziwe i spontaniczne. Jeżeli dany sklep ma tylko kilkanaście lub kilkadziesiąt opinii, z których każda jest podobna i pochodzą z anonimowych kont, warto wybrać bardziej popularny sklep,
• program antywirusowy to konieczność – zasada ta dotyczy właściwie każdej czynności, dokonywanej online. Niestety niektóre sklepy internetowe mogą zawierać wirusy – w szczególności, jeśli wyświetla się na nich mnóstwo podejrzanych reklam,
• uważaj podczas robienia zakupów w zagranicznych sklepach, szczególnie w Chinach – sprzedawcy, którzy działają na portalach typu Wish czy AliExpress, niestety nie zawsze są uczciwi. Jeśli przedmiotem danej oferty jest nowoczesny smartfon za 10$, możesz być pewien, że w przesyłce otrzymasz jedynie pokrowiec na telefon lub folię ochronną. Za każdym razem należy dokładnie czytać opis aukcji, włącznie z tym, co jest napisane najmniejszymi literkami na samym końcu. Dodatkowo nie warto kupować za granicą bardzo wartościowych przedmiotów. Dotyczy to szczególnie tych, które łatwo ulegają uszkodzeniu – na przykład procesora do laptopa. Po przejechaniu kilku tysięcy kilometrów taki procesor może nie nadawać się do użytku…

Pamiętaj o dowodach zakupów online

• zawsze zachowuj maile od sprzedawcy, a po otrzymaniu przesyłki paragon – obecnie w większości sklepów po dokonaniu zakupów otrzymujesz kilka maili. Zawierają informację na temat tego, że właśnie dokonałeś zakupu, że wykonałeś już płatność, że wybrane przedmioty czekają na wysyłkę, zostały wysłane, będą u Ciebie wkrótce itp. Nie usuwaj tych maili do momentu, kiedy nie otrzymasz przesyłki – w razie pojawienia się problemów będziesz miał dowód. Z kolei po otrzymaniu paczki zachowaj paragon – w przeciwnym wypadku nie będziesz mógł zwrócić lub reklamować produktu,
• uważaj na oszustów – od pewnego czasu prawdziwą plagą zakupów online są maile, pochodzące rzekomo od firm kurierskich. Wystarczy kliknąć w link lub pobrać załącznik, który – jak się później okazuje – zawierał niebezpieczne treści lub wirusa. Internetowi przestępcy idą również o krok dalej. Przesyłają wiadomości SMS z informacją, że musisz dopłacić jeszcze 20 groszy, aby przesyłka mogła do Ciebie dotrzeć – na przykład z powodu tego, że przekroczona została waga paczki. W 100% przypadków to oszustwo, dlatego nigdy nie należy klikać w link w SMS-ie, a tym bardziej dokonywać płatności. 

Bezpieczne zakupy w sieci

Zakupy online to ogromna wygoda i wielkie możliwości wyboru – to nie ulega wątpliwości. Niestety przestępcy internetowi nie śpią i chętnie wykorzystują trendy, w szczególności upodobanie konsumentów do zakupów w sieci. Z tego powodu warto pamiętać o najważniejszych zasadach bezpieczeństwa. Nieważne, czy kupujesz folię ochronną do smartfona za 10 zł, czy komputer za 5 tysięcy! Za każdym razem zwracaj uwagę na wymienione kwestie, dotyczące bezpieczeństwa. Dzięki temu zminimalizujesz ryzyko, że padniesz ofiarą internetowego hakera.

Paulina Majer

Felietonistka serwisu PanWybierak aktywnie poszukująca odpowiedzi na to, „co”, „gdzie”, „jak” i „kiedy”. Pasjonatka technologii w każdym, najbardziej nietypowym wymiarze. Nieustannie zastanawia się nad tym, jakie nowe rozwiązania przyniesie przyszłość. Prywatnie: aktywna podróżniczka.