Kupiłem nowy smartfon. Czy powinienem zainstalować oprogramowanie antywirusowe?

Ochrona smartfona bywa często w cieniu np. laptopa – o ile na komputerze przenośnym zazwyczaj jest zainstalowana forma ochrony, telefony pod tym względem bywają ignorowane. Czy słusznie?

Jeśli spojrzeć na to, jak wiele informacji znajduje się w pamięci telefonu, można złapać się za głowę. Jest ich zdecydowanie więcej niż na laptopie – kto jeszcze robi np. przelewy bankowe standardowo, a nie przez aplikację w telefonie? Zbierzmy wszystko do jednego symbolicznego worka: na smartfonach są cenne dane, takie jak informacje bankowe, dane osobowe, czy poufne dokumenty. Nie wspominajac już o zdjęciach, które – po wyciekach – skompromitowały niejednego (i niejedną).

W związku z tym stale rośnie zainteresowanie ochroną smartfonów przed różnymi formami złośliwego oprogramowania.

Po co mi właściwie antywirus na smartfonie?

Dobre oprogramowanie antywirusowe na smartfonach ma proste zadanie – wykryć i usunąć wszelki złośliwy wytwór agresji świata wirtualnego.

To wirusy, trojany, robaki czy inne szkodliwe aplikacje, przed którymi – jak zapewniają – chronią firmy zapewniające skuteczne oprogramowanie antywirusowe. Najczęściej kojarzymy tu takie marki jak Kaspersky, Norton, Avast, AVG, McAfee i Bitdefender. Znane są jednak w kontekście komputerów – czy w takim razie ich produkty są potrzebne na smartfonie?

Tu pojawia się kwestia tego, jak ważne są aktualizacje smartfonów. Systemy operacyjne smartfonów, takie jak Android i iOS, są stale aktualizowane przez producentów w celu zapewnienia większego bezpieczeństwa. Obie platformy mają wbudowane mechanizmy ochronne – są nimi np.: blokowanie nieznanych aplikacji czy izolacja procesów, które mają chronić smartfon przed złośliwym oprogramowaniem.

Warto też zauważyć potencjalne różnice między Androidem a iOS. Pokutuje bowiem przeświadczenie, że Android jest bardziej podatny na złośliwe aplikacje, ponieważ system ten jest bardziej otwarty i umożliwia instalację aplikacji spoza oficjalnego sklepu Google Play. Z drugiej strony, iOS jest bardziej kontrolowany przez Apple, co zmniejsza ryzyko infekcji złośliwym oprogramowaniem. Tak czy inaczej dochodzimy tu do tradycyjnego dylematu – iOS czy Android, iPhone czy Samsung?

Samokontrola właściciela smartfona

Nawet najlepsze zabezpieczenia mogą nic nie dać, jeśli użytkownik telefonu nie zachowuje po prostu zdrowego rozsądu krążąc po świecie cyfrowo-wirtualnym. A wystarczy przecież instalować aplikacji z nieznanych źródeł i zarazem pobierać tylko aplikacje z zaufanych źródeł i regularnie aktualizować system operacyjny. Wtedy ryzyko infekcji zostaje zredukowane. Jednak nawet świadomi użytkownicy mogą popełnić błędy, np. klikając na podejrzane linki lub pobierając fałszywe aplikacje, co może prowadzić do zainstalowania złośliwego o programowania na smartfonie. W takich przypadkach, oprogramowanie antywirusowe może pomóc w wykryciu i zneutralizowaniu potencjalnych zagrożeń.

Można więc oprogramowanie antywirusowe traktować jako dodatkową formę ochrony, która zwiększa bezpieczeństwo smartfona. Weźmy na przykład proces skanowania w czasie rzeczywistym – w ten sposób system monitoruje aktywność urządzenia, sprawdzając pobrane pliki i aplikacje w poszukiwaniu złośliwych elementów.

Przydatne są też blokowanie nieznanych numerów telefonów czy filtr antyspamowy. Dodatkowo niektóre rozwiązania antywirusowe oferują funkcje antykradzieżowe, takie jak zdalne blokowanie urządzenia, lokalizowanie go poprzez GPS lub zdalne kasowanie danych.

Jest też łyżka dziegciu w beczce miodu

Dodatkowe oprogramowanie antywirusowe zapewni nieco korzyści, ale będzie też sporym obciążeniem. Instalacja na telefonie może wpływać na jego wydajność. Niektóre aplikacje antywirusowe mogą zużywać zasoby procesora, pamięć RAM i baterię, co może spowolnić działanie urządzenia. Dlatego warto wybrać lżejsze aplikacje, które mają mniejszy wpływ na wydajność smartfona.

Trzeba też po prostu pamiętać, że oprogramowanie antywirusowe nie jest jedynym środkiem ochrony. Istotne jest również stosowanie zdrowego rozsądku podczas korzystania z smartfona. Można je sprowadzić do kilku kluczowych punktów:

• Unikaj instalowania aplikacji z nieznanych stron internetowych lub niezaufanych sklepów aplikacji. Skorzystaj z oficjalnych sklepów, takich jak Google Play Store lub Apple App Store, gdzie aplikacje przechodzą weryfikację przed udostępnieniem użytkownikom.
• Przed zainstalowaniem aplikacji dokładnie zapoznaj się z wymaganymi uprawnieniami. Jeśli aplikacja żąda dostępu do zbędnych funkcji lub danych, być może warto się zastanowić, czy jest to bezpieczne i niezbędne.
• Regularne aktualizacje systemu operacyjnego i aplikacji są kluczowe dla utrzymania bezpieczeństwa smartfona. Producenci regularnie udostępniają poprawki zabezpieczeń, które adresują znane luki i zagrożenia. Upewnij się, że masz włączone automatyczne aktualizacje lub regularnie sprawdzaj dostępność nowych wersji systemu i aplikacji.
• Unikaj klikania w podejrzane wiadomości SMS, e-maile z podejrzanymi załącznikami lub linki o niewiadomej wiarygodności. Może to być próba phishingu lub wprowadzenie złośliwego oprogramowania na smartfona.
• Zabezpiecz swój smartfon hasłem, PIN-em, wzorem lub skanowaniem odcisku palca. To dodatkowa warstwa ochrony, która uniemożliwia dostęp do Twoich danych osobom niepowołanym.

Piotr Romanowski

Miłośnik wszystkiego, co związane z nowymi technologiami. Kiedyś konsultant w branży telko; dziś działający głównie w sferze oprogramowania, a przy okazji niezmiennie zafascynowany wszystkim, co dotyczy technologii mobilnych oraz znaczenia internetu w codzienności.