Orange pokazało, jak przez fake news i internet można stracić pieniądze

Fake newsy to sensacyjne, nieprawdziwe wiadomości, których internet jest pełen. Krążą w mediach społecznościowych – od Facebooka po Instagram – nie po to, by wprowadzać wyłącznie dezinformację. Jak pokazuje najnowszy raport cyberbezpieczeństwa opracowany przez Orange, to sposób na wyłudzenia danych lub pieniędzy.

Według danych Orange, tylko w trakcie wakacji aż 40% ataków phishingowych wykrytych w sieci Orange Polska było wykonanych właśnie z użyciem fake newsów. Zadziwić może przytoczony przez CERT Orange Polska wynik: codziennie pojawia się nawet kilkanaście stron z fałszywymi wiadomościami.

Ataki phishingowe – 10 mln w pół roku

Phishing, czyli oszustwa polegające głównie na wyłudzaniu danych logowania do kont bankowych lub do profili w mediach społecznościowych, to obecnie najbardziej powszechne zagrożenie, z jakim może mieć do czynienia każdy użytkownik internetu. Tylko w pierwszym półroczu tego roku w sieci Orange Polska zablokowano 10,5 mln prób ataków phishingowych, podczas gdy w całym ubiegłym roku było ich 11,5 mln.

Linki do fałszywych stron bankowości online lub do portali społecznościowych trafiają do ofiar na wiele sposobów: w SMS-ach, wiadomościach e-mail, a ostatnio coraz częściej także w sensacyjnych fake newsach dystrybuowanych głównie poprzez Facebook. Klikając w nie i wpisując swoje dane w podstawiony panel logowania, dajemy przestępcom dostęp do profilu na portalu społecznościowym a niejednokrotnie możemy zostać przekierowani do stron wyłudzających login i hasło  do konta bankowego. 

Ostrzega przed tym Robert Grabowski, szef CERT Orange Polska: 

Fake newsy są już problemem społecznym i niosą ze sobą konkretne zagrożenia dla każdego z nas. Coraz częściej sensacyjne wiadomości stają się narzędziem wyłudzania danych i pieniędzy. Mogą to być obietnice ogromnych zarobków na platformach kryptowalutowych pod warunkiem założenia konta i wpłaty pieniędzy, fałszywe konkursy i loterie bądź informacje o rzekomych porwaniach dzieci prowadzące do fałszywych formularzy logowania. Krzykliwe nagłówki zachęcają do kliknięcia w link, a stąd już tylko krok do utraconych wrażliwych danych.

Najczęściej samo kliknięcie w post o sensacyjnym tytule na ulubionej facebook’owej grupie nie spowoduje przykrych konsekwencji. Jeśli jednak po kliknięciu w wideo, obrazek czy treść użytkownik zostanie przekierowany na stronę logowania, pomimo tego, że już to zrobił wcześniej, powinien przyjrzeć się dokładnie, na jakiej witrynie się znajduje.

Sensacyjny tytuł bywa próbą wyłudzenia przez internet

Ataki phishingowe zaszyte w fake newsach  stanowiły w lipcu i sierpniu aż 40% wszystkich tego typu oszustw zarejestrowanych w sieci Orange Polska. Pod wzbudzającym emocje, sensacyjnym tytułem kryły się przeróżne formy oszustwa. W tym samym okresie, co piąty przypadek phishingu stanowił scam, czyli oszustwo polegające na zdobyciu zaufania ofiary i wyłudzeniu od niej pieniędzy. Popularnym rodzajem jest tzw. oszustwo na BLIK-a. Po przejęciu konta ofiary na portalu społecznościowym, w jej imieniu do znajomych wysyłane są prośby o wsparcie finansowe i podanie kodu BLIK. Jeśli udostępnimy taki kod, oszuści mogą pobrać pieniądze z naszego konta. Podobny odsetek ataków wyłudzających dane polegał na kierowaniu ofiar do fałszywych bramek płatności.

Grabowski komentuje:

Zauważamy, że przy pomocy stron phishingowych rozsyłane jest również złośliwe oprogramowanie. Przykładowo, SMS-y podszywające się pod popularną firmę kurierską kierowały wcześniej do fałszywej bramki płatności, a obecnie coraz częściej do nieprawdziwego sklepu z aplikacją. Fałszywe aplikacje są często nośnikami groźnego oprogramowania wykradającego dane ze smartfonów. Dlatego zawsze należy pobierać aplikacje tylko z oficjalnych sklepów.

Warto również wyposażyć się w dodatkowe narzędzia ochrony, takie jak oprogramowanie antywirusowe. Klienci Orange Polska mogą skorzystać także z usługi CyberTarcza mobilna,  chroniącej smartfony i tablety oraz CyberTarcza stacjonarna, która zwiększa bezpieczeństwo komputerów podłączonych do internetu stacjonarnego Orange, również podczas korzystania z domowego WiFi. Usługi te umożliwiają także na filtrowanie treści i ustawienie indywidualnych profili dla różnych urządzeń, co pozwala np. chronić dzieci przed dostępem do nieodpowiednich treści czy zapobiegać nadmiernemu spędzaniu czasu w sieci. Klienci biznesowi mogą także skorzystać z profesjonalnych usług cyberbezpieczeństwa z Cyber Zestawu takich jak np. CyberWatch, StopPhishing czy Orange Network Security. Ich pakietyzacja pozwala na dostarczenie potrzebnych funkcjonalności w niższej cenie. / Materiał np. informacji prasowej Orange.

Piotr Romanowski

Miłośnik wszystkiego, co związane z nowymi technologiami. Kiedyś konsultant w branży telko; dziś działający głównie w sferze oprogramowania, a przy okazji niezmiennie zafascynowany wszystkim, co dotyczy technologii mobilnych oraz znaczenia internetu w codzienności.